Bezpośrednią przyczyną wywołującą objawy cieśni nadgarstka jest ucisk nerwu pośrodkowego na wysokości obszaru, który nazywamy kanałem nadgarstka. Skąd zatem bierze się nacisk na nerw? Zanim opiszemy przyczynę nacisku na nerw należy poznać specyfikę anatomiczną tego obszaru. Kanał nadgarstka jest to przestrzeń w której wśród licznych ścięgien przebiega nerw pośrodkowy. Kanał utworzony jest przez drobne kości nadgarstka ułożone w półkole, które zamknięte jest mocnym więzadłem. Budowa taka powoduje, że jakiekolwiek zmiany w objętości któregoś ze ścięgien (lub więzadła poprzecznego nadgarstka) nie pozostaje bez znaczenia dla innych struktur znajdujących się w kanale.

Specyficzna budowa kanału nadgarstka w zasadzie definiuje powstawanie cieśni nadgarstka. Objawy cieśni powstają bowiem ze względu na niedokrwienie nerwu pośrodkowego z powodu nacisku na nerw przez otaczające go, spuchniete ścięgna lub/i z powodu nacisku przez pogrubiałe więzadło poprzeczne nadgarstka.

Zespół cieśni nadgarstka jest najczęściej występującą tzw. neuropatią uciskową czyli uciskiem na nerw. Neuropatia ta jest spowodowana zwiększonym ciśnieniem w kanale nadgarstka. Wraz ze wzrostem ciśnienia dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi w naczyniach włosowatych nerwu pośrodkowego. Skutkiem tego może być:

• zaburzenie jego prawidłowego odżywienia,
• wystąpienie dolegliwości bólowych
• występowanie parestezji czyli zaburzeń czucia.

W pierwszym etapie, gdy objawy nie są stałe i zbyt uciążliwe, pacjenci nie zgłaszają się do specjalisty w celu dokładniejszej diagnozy. Przy dłuższym, przetrwałym, utrzymującym się zwiększonym ciśnieniu w obrębie kanału nadgarstka dochodzi do zmian w strukturze nerwu. Gdy ciśnienie przekroczy 30 mm Hg u pacjentów pojawiają się łagodne objawy. Po przekroczeniu wartości ciśnienia 40–50 mm Hg w kanale nadgarstka dolegliwości stają się bardzo dokuczliwe i są oceniane przez pacjentów jako mocne lub silne.

Zespół cieśni nadgarstka jest jedną z klasycznych jednostek chorobowych określanych jako konflikt nerwu z otaczającymi go strukturami anatomicznymi. Nerwem uszkodzonym z powodu konfliktu z własnym otoczeniem jest nerw pośrodkowy (nervus medianus), a zjawisko zmniejszenia wolnego miejsca dla tego nerwu nazywa się cieśnią kanału nadgarstka.

Zakres unerwienia nerwu pośrodkowego w obszarze dłoni odpowiada palcom I-III (kciuk, palec wskazujący, palec środkowy). Przy występującym ucisku na nerw właśnie w tej okolicy mogą wystąpić:

• zmiany czucia – najczęściej niedoczulica; Pacjent ma problem z prawidłowym wyczuciem co i z jaką siłą trzyma w palcach – problem z ruchami precyzyjnymi,
• zaburzenia potliwości skóry,
• zaburzenia tzw. gry naczyniowej – obniżone możliwości adaptacji do temperatury otoczenia, mrowienia palców lub drętwienie palców nasilające się szczególnie nocą.
• ból nadgarstka
• ból kciuka, palca wskazującego, palca środkowego
• mrowienie i drętwienie kciuka, palca wskazującego, palca środkowego
• ból / mrowienie / drętwienie występujące tylko w nocy lub rano lub podczas wykonywania pracy manualnej
• osłabienie sprawności manualnej
• osłabienie / zanik mięśni w obrębie dłoni
• ból promieniujący do przedramienia i ramienia

W leczeniu zachowawczym stosujemy mało inwazyjny zabieg hydrodekompresji. Jest to zabieg sonochirurgiczny wykonywany przez doświadczonego chirurga pod kontrolą aparatu USG. Polega on na podaniu w bezpośrednią okolicę nerwu mieszanki leków i soli fizjologicznej. Preparat ten zmniejsza stan zapalny, obrzęk nerwu oraz powoduje odbarczenie nerwu. Najczęściej kilka minut po zabiegu Pacjent odczuwa poprawę: polepsza się czucie, zmniejsza ból. Polepsza się przesuwalność tkanki nerwowej, co stwarza warunki do fizjoterapii metodą neuromobilizacji – specjalne ćwiczenia powodują, że nerw odzyskuje swoją elastyczność i przesuwalność względem otaczających go ścięgien. Po zabiegu Pacjent nie potrzebuje unieruchomienia i szybko może wrócić do codziennych czynności oraz pracy zawodowej.