Skręcenie kostki polega na uszkodzeniu więzadeł stabilizujących staw skokowy górny. W przypadku skręcenia zawsze mamy do czynienia z uszkodzeniem więzadeł – na tym polega ta kontuzja. To jest przyczyna bólu i obrzęku. Pytanie jest tylko o rozległość tego urazu.

W przeważającej liczbie przypadków (85%) uszkodzeniu ulegają więzadła znajdujące się po stronie bocznej nogi. W pozostałych, jak widać rzadkich przypadkach, te leżące od strony przyśrodkowej. Związane to jest z typową pozycją, w której dochodzi do skręcenia. W czasie urazu stopa oparta jest na palcach, a kostka w niekontrolowany sposób ucieka do boku. Często mamy do czynienia z taką pozycją stopy podczas biegania lub lądowania po skoku. Fizjologicznie dla stawu skokowego jest to pozycja niestabilna.

Do częstych urazów przyczyniają się również słabe mięśnie stabilizujące staw. W obrębie stawu skokowego bardzo często mamy do czynienia z zaburzeniem równowagi mięśniowej. Przewagą uzyskują mięśnie ściągające stopę do ustawienia na palcach i kierujące ja “do środka”. Tymczasem przed skręceniem mogą ochronić mięśnie, których ścięgna działają odwrotnie: ustawiają stopę na pięcie i kierują “na zewnątrz”. Ta grupa mięśni jest fizjologicznie słabsza, gorzej rozwinięta.

W momencie urazu występuje ból z powodu uszkodzenia więzadeł stabilizujących kostkę. Zwykle szybko rozwija się obrzęk okolicy kostki osiągając max. po kilku godzinach od urazu.

Pacjenci zwykle narzekają na ból przy obciążeniu kończyny. Ból ten spowodowany jest dalszym rozciąganiem uszkodzonych więzadeł w pozycji obciążania stopy. Jednakże istnieje zagrożenie, że mocne dolegliwości bólowe spowodowane są równoczesnym uszkodzeniem kości (uszkodzenie więzadeł z oderwaniem blaszki kostnej lub skręcenie ze złamaniem np.kostki bocznej). Sytuacja taka wymaga dodatkowej diagnostyki.

Poruszanie stopą po urazie jest ograniczone bólowo. Ból towarzyszy zarówno naciąganiu stopy do siebie jak i w przeciwnym kierunku. Najbardziej bolesne jest ustawianie stopy w pozycji tzw. supinacji. Supinacja to połączenie zgięcia podeszwowego z przywiedzeniem stopy.

Na skutek urazu uszkadzane są również zakończenia nerwowe przebiegające w więzadłach. Skutkiem jest zaburzenie informacji zwrotnej do centralnego układu nerwowego na temat ustawienia stopy. Do czasu regeneracji zakończeń nerwowych Pacjent jest zagrożony powtórnym urazem skrętnym.

• ból w momencie urazu
• narastający obrzęk wokół kostki
• bólowe ograniczenie ruchomości stawu
• bólowe ograniczenie funkcji – utrudnione / niemożliwe chodzenie
• uczucie niestabilności stopy

Światowym standardem jest leczenie zachowawcze polegające na wdrożeniu programu fizjoterapii. Fizjoterapia może być prowadzona praktycznie od pierwszej doby po urazie. Początkowo kostkę zabezpiecza się sztywną ortezą ograniczającą ruchy kostki na boki. W tej ortezie Pacjent może wykonywać pewne ćwiczenia w zakresie umożliwiającym poprawne gojenie uszkodzonych tkanek ze wsparciem z zakresu terapii manualnej i masażu. W późniejszym okresie najważniejszym celem jest maksymalne wytrenowanie tzw. czucia głębokiego. Rozwinięte czucie głębokie wpływa na optymalizację obronnej reakcji mięśniowej na ewentualne skręcenie.

W uzasadnionych przypadkach gojenie tkanek może być wspomagane przez zastosowanie zabiegów sonochirurgicznych poprawiających gojenie się tkanek.